از روایات فراوانی که از پیشوایان معصوم (علیه السلام) در مورد تعداد اصحاب حضرت مهدی (علیه السلام) وارد شده، استفاده می شود که تعداد 313 نفر فرماندهان لشکری و کشوری آن حضرت می باشند؛ خداوند به وسیله آنها و با تأیید ملائکه و فرشتگان، شرق و غرب جهان را می گشاید، و وعده خود را به اتمام می رساند، و ریشه کفر و شرک و الحاد را می سوزاند، و آیین حق را در روی زمین مستقر می نماید. اینک به قسمتی از روایاتی که در این زمینه وارد شده است، توجّه فرمایید:
1 ـ ابن عبّاس می گوید: روزی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) در باره نبوت خود و امامت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و یازده فرزند معصوم آن حضرت سخن می گفت، فرمود:
»إنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالی إطَّلَعَ إلَی الاْرْضِ إطِّلاعَةً فَاخْتارَنِی مِنْها فَجَعَلَنِی نَبِیّاً. ثُمَّ اطَّلَعَ الثانِیة فاختارَ مِنْها عَلِیّاً فَجَعَلَهُ إماماً، ثُمَّ أمَرَنِی أَنْ أتَّخِذَهُ أخاً وَ وَصِیّاً وَ خَلِیفَةً وَ وَزیراً، فَعَلِیٌّ مِنِّی، وَ أنَا مِنْ عَلِیٍّ، و هُوَ زَوْجُ ابنتِی و أبُو سِبْطَیّ اَلْحَسَنُ و الحُسَیْنُ.
ألا وَ إنَّ اللهَ تِبارَکَ وَ تَعالی جَعَلَنِی وَإیّاهُم حُجَجاً عَلی عِبادِهِ، و جَعَلَ مِن صُلْب الحُسَیْنِ (علیه السلام) أئِمَّةً لَیقُومُونَ بأمْرِی، وَیَحفَظُونَ وَصِیَّتِی، التّاسِعُ مِنْهُمْ قائِمُ أهْلِ بَیتِی، وَ مَهْدِیُّ اُمَّتِی، أشْبَهُ النّاسِ بِی فِی شَمائِلِه وَ أقْوالِهِ وَأفْعالِهِ، لَیُظْهَرُ بَعْدَ غَیْبَة طَوِیْلَة، وَحَیْرَة مُضِلَّة، فَیُعْلِنُ أمْرَ اللهِ، وَیُظْهِرُ دِیْنَ الحَقِّ، وَیُؤیّدُ بِنَصْرِ اللهِ، وَیُنصَرُ بِمَلائِکَةِ اللهِ، فَیَمْلاَُ الاْرْضَ عَدْلا وَ قِسْطاً کَما مُلِئت جَوْراً وَ ظُلْماً«. (1).
»به راستی که خدای تبارک و تعالی نظری به زمین افکند و مرا انتخاب نمود و پیغمبر قرار داد. بار دیگر نظری به زمین افکند و علی (علیه السلام) را انتخاب نمود و او را پیشوا و امام قرار داد. آنگاه به من فرمان داد تا او را، برادر، دوست، وصیّ، جانشین و وزیر خود گردانم. آری! علی از من است و من از علی هستم. او شوهر دختر من، و پدر دو نوه من حسن و حسین است.
آگاه باشید که خدای تعالی، من و آنها را حجّت بر بندگان خود ساخته، و از صلب حسین امامانی قرار داده است که دین مرا بر پا می دارند و وصیّت مرا حفظ می کنند. نهمین آنها قائم اهل بیت من و مهدی اُمّت من است که در خوی، گفتار و کردار از همه کس به من شبیه تر است. او بعد از غیبت طولانی و سرگردانی مردم، ظاهر می شود؛ امر خدا را آشکار می کند و دین حق را ظاهر می سازد. به یاری خداوند تأیید می گردد، و به وسیله فرشتگان یاری می شود، و زمین را پر از عدل و داد می نماید همان گونه که پر از ظلم و ستم شده است«.
2 ـ امام حسن مجتبی (علیه السلام) در حدیثی از امیرمؤمنان علی (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود:
»یَبْعَثُ اللهُ رَجُلا فِی آخِرِ الزَّمانِ وَ کَلَب مِنَ الدَّهْرِ وَ جَهْل مِنَ النّاسِ، یُوْیِّدُهُ اللهُ بِمَلائِکَتِهِ وَ یَعْصِمُ أنصارَه، وَ یَنْصُرُهُ بِآیاتِهِ، وَ یُظْهِرُهُ عَلَی الأرْضِ حتّی یَدِینُوا طَوْعاً أوْکرْهاً، یمْلاَُ الأرْضَ عَدْلا وَ قِسْطاً وَ نُوراً وَ بُرْهاناً، یَدِین لَهُ عَرْضُ الْبِلادِ وَ طُولُها. لا یَبْقی کافِرٌ إلاّ آمَنَ، وَ لا طالِحٌ إلاّ صَلَحَ…» (2).
»در آخر الزمان و سختی روزگار و جهالت مردمان، خداوند مردی را بر می انگیزد که او را با فرشتگان تأیید می کند و یارانش را محافظت می نماید، و او را با آیاتش یاری می دهد و بر سرتاسر زمین مسلّط می گرداند، تا همگان در برابر او خواه و ناخواه منقاد شوند. او زمین را از قسط و عدالت و نور و برهان پر می کند… طول و عرض جهان به تسلّط او در می آید. در روی زمین کافری نمی ماند جز این که ایمان می آورد، و شخص ناشایستی نمی ماند جز این که به صلاح و تقوا می گراید«.
3 ـ ابو حمزه ثمالی از امام باقر (علیه السلام) روایت کرده است که آن حضرت در حدیثی فرمود:
»لَوْقَدْ خَرَجَ قائِمُ آلِ محمّد، لَنَصَرَهُ الله بِالمَلائِکَةِ الْمُسوِّمینَ وَ الْمُرْدِفینَ وَالْمُنْزِلینَ وَ الْکَرُّوبیین. یَکُونُ جَبْرئیلُ أمامهُ ومِیکائیلُ عن یمینه، وَإسرافیلُ عَنْ یَساره، وَالرُّعْبُ یَسیرُ مسیرة شهر أمامَهُ وَخَلْفَهُ وَعَنْ یَمِینِهِ وَ عن شِمالِهِ، والْمَلائِکَةُ المُقَرَّبُونَ حُذاه… ومَعهُ سَیْفٌ مُخْتَرَطٌ، یَفْتَحِ اللهُ لَهُ الرُّومَ وَ الدّیلم وَ السِّنْدَ وَ الْهِنْدَ وَ کابُلَ شاه وَ الْخَزَرَ«. (3).
»هرگاه قائم آل محمّد (علیه السلام) ظهور کند، خداوند او را با فرشتگان نشاندار و… مقرّب یاری می کند. جبرئیل، پیشاپیش او و میکائیل از طرف راست و اسرافیل از طرف چپ او حرکت می کنند. اُبهت و رعب و وحشت به فاصله یک ماه راه از جلو، عقب، چپ و راست او حرکت می کند (یعنی شعاع هیبت آن
حضرت تا مسافت یک ماه راه را زیر پوشش می گیرد) و فرشتگان مقرّب خدا خدمت گزاران او هستند.
همراه او شمشیری برکشیده و برهنه است. خداوند متعال، روم، دیلم، سند، هند، کابل شاه و خَزَر را برای او فتح می کند«.
4 ـ عبد الرحمان بن کثیر می گوید: امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه شریفه: «أَتی أَمْرُ اللهِ فَلاتَستَعْجِلُوهُ؛ (4) امر خدا فرا رسید، پس شتاب نکنید» فرمود:
»آن امر ماست که خدا فرموده است نباید در آن شتاب شود. خداوند او را به وسیله سه سپاه یاری می کند: فرشتگان، مؤمنان و رعب و وحشت در دل دشمنان.
و ظهور او مانند ظهور رسول اکرم است«. (5).
5 ـ ابان بن تغلب می گوید که امام صادق (علیه السلام) در ضمن حدیثی فرمود:
»سیزده هزار و سیصد و سیزده نفر از فرشتگان بر او نازل می شوند«.
من عرض کردم: این همه فرشته بر او نازل می شود؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود:
»آری! آنها عبارتند از:
1 ـ همه فرشتگانی که با حضرت نوح در کشتی بودند.
2 ـ همه فرشتگانی که به هنگام افتادن حضرت ابراهیم در میان آتش با او بودند.
3 ـ همه فرشتگانی که به هنگام شکافتن رود نیل برای بنی اسرائیل با حضرت موسی بودند.
4 ـ همه فرشتگانی که به هنگام عروج حضرت عیسی با او بودند.
5 ـ چهار هزار فرشته نشان دار که در خدمت رسول اکرم بودند.
6 ـ هزار فرشته که پشت سر هم، برای یاری پیامبر اکرم فرود آمدند.
7 ـ سیصد و سیزده فرشته که در جنگ بدر حضور داشتند.
8 ـ چهار هزار فرشته که در روز عاشورا برای یاری امام حسین (علیه السلام) فرود آمدند
و به آنها اجازه جنگ و پیکار داده نشد…
همه این فرشته ها هم اکنون در روی زمین هستند و انتظار قیام قائم (علیه السلام) را می کشند«. (6).
از این روایات به خوبی استفاده می شود که فرشتگان مقرّب خدا، خدمتگزار مهدی آل محمّد (علیه السلام) می باشند، و او را در تشکیل حکومت واحد جهانی و خلافت اسلامی و اجرای عدالت و پیاده کردن احکام اسلام و برنامه های قرآنی یاری می دهند.
1) کفایة الاثر، ص 10؛ منتخب الاثر، ص 81.
2) بحار الانوار، ج 52، ص 280، ح 6؛ منتخب الاثر، ص 487، ح 2؛ بشارة الاسلام، ص197.
3) غیبت نعمانی، ص 234، ح 22 ؛ بشارة الاسلام، ص 118.
4) سوره نحل، آیه 1.
5) المحجة فیما نزل فی القائم الحجّة، ص 115 ؛ غیبت نعمانی، ص 243، باب 13، ح 43.
6) کامل الزیارات، ص 130، باب 41، ح 5.