مسلم از ابوسعید نقل میکند: کسی که بهتر از من است – یعنی ابوقتاده – مرا خبر داد که رسول خداصلی الله علیه وآله در نبرد خندق، وقتی عمار یاسر مشغول کندن خندق بود، دست بر سر او میکشید و میفرمود: بیچاره ای پسر سمیه! گروه تجاوزگر تو را میکشند. (1).
بخاری نیز از ابوسعید روایت کرده است: ما یک خشت یک خشت میبردیم و عمار، دوتا دوتا. پیامبر خداصلی الله علیه وآله او را دید، خاک از او میتکاند و میفرمود: بیچاره عمار! آنان را به بهشت فرا میخواند و آنان او را به دوزخ فرا میخوانند.
حُمیدی گوید: در این حدیث، افزوده مشهوری است که بخاری آن را از طریق این حدیث نقل نکرده است، شاید به او نرسیده، یا به خاطر غرضی آن را حذف کرده است. ابوبکر برقانی و ابوبکر اسماعیلی قبل از او آن را نقل کردهاند و به نظر این دو، حدیث چنین است که رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: بیچاره عمار، گروه تجاوزگر او را میکشند، او آنان را به بهشت فرا میخواند و آنان او را به دوزخ دعوت میکنند. (2).
حُمیدی انگیزه بخاری را برملا ساخته است که چه بسا با حدیث بازی میکند و برای هدف خاصّی بخشی از آن را حذف میکند، وی این جمله را «گروه تجاوزگر او را میکشند» حذف کرده، تا معاویه را تبرئه و کارهای او را توجیه کند.
از معتقدان به عدالت صحابه میپرسیم: آن گروه تجاوزگری که عمار را کشتند چه کسانی بودند؟ آیا در میان آنان کسانی از صحابه بودند که موضع این گروه را تأیید کنند؟! بیشک، معاویه سردسته این گروه تجاوزگر بود و عمرو عاص هم وزیر او در جنگ بود و پیروزی معاویه در جنگ صفین، مرهون نیرنگ عمرو عاص بود. در میان آن گروه تجاوزگر هم از صحابه کسانی همچون نعمان بن بشیر انصاری، عُقبة بن عامر جهنی و یسار بن سبع جهنی و دیگران بودند.
1) جامع الأصول: ج9، ص42، شماره 6580.
2) جامع الاصول: ج9، ص44، شماره 6583.