این حوادث مهم در زندگی علیعلیه السلام نشان میدهد که پیامبر خداصلی الله علیه وآله او را به خاطر شایستگیها و توانمندیهای منحصر به فردش، انسانی شایسته رهبری حکیمانه پس از رحلت خویش میشناخت از همین رو، جمعی از مهاجران و انصار، به و یژه آنان که در دل کینهای از او نداشتند، پیرو او شدند و این گروه با عنوان «شیعه علی» شناخته شدند.
بنابراین، تشیع همان اسلام و روی دیگری از آن است و اشاره به یک اصل اسلامی دارد و آن اینکه رهبری حکیمانه و هدایت علمی، با نصب پیامبر خداصلی الله علیه وآله در وجود علیعلیه السلام متمرکز است. هر کس این حقیقت را درک کند، شیعه و پیرو علیعلیه السلام می شود. آنان در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله به عنوان شیعه علیعلیه السلام شناخته شدند و پس از وفات پیامبر هم بر همین باور باقی ماندند و گروههایی از تابعین و تابعانِ تابعین پیرو آنان شدند تا به امروز.
گروهی از مؤلفان نیز به این حقیقت تصریح کردهاند. نوبختی میگوید:
شیعه، پیروان علی بن ابی طالبعلیه السلام هستند که به «شیعه علی» نامیده میشوند، چه در زمان پیامبر و چه پس از او، و با پیوستگی به آن حضرت و عقیده به امامت او معروفند. (1).
ابو الحسن اشعری گوید: از این رو به آنان «شیعه» گفته شده که پیرو علیعلیه السلاماند و او را بر اصحاب دیگر پیامبر خداصلی الله علیه وآله مقدم میدارند. (2).
شهرستانی گوید: شیعه آنانند که به خصوص پیرو علی اند و بر اساس نصّ و وصیت، معتقد به امامت و خلافت اویند. (3).
گرد آمدن عدهای از مهاجران و انصار – که خداوند دلشان را برای تقوا آزمود – پیرامون علیعلیه السلام پس از شنیدن این روایات برانگیزاننده و مشهور شدن جمعی به «شیعه علی» در عصر رسالت، در پی آن توصیفاتی که درباره علیعلیه السلام بود، امری طبیعی است و شگفت نیست که اسلام و تشیع، دو همزاد به شمار آیند که با هم زاده شدند و تا پایان جهان نیز با هم خواهند بود.
دو نکته قابل بحث و بررسی مانده است:
1. جدایی شیعه از دیگران
2. پیشگامان تشیع در صدر اسلام
اینک به بررسی این دو موضوع میپردازیم:
1) فرق الشیعه: ص17.
2) مقالات الاسلامیین: ج1، ص65.
3) الملل والنحل: ج1، ص131.